Hastanın Değiştiremeyeceği Meme Kanseri Risk Faktörleri

• Kadın olmak. Erkeklere göre 100 kat fazla
• İleri yaş. Çoğu meme kanseri 55 yaşından sonra başlar
• Kalıtsal genler & BRCA Mutasyonları: Bu hastalarda meme kanseri gelişme olasılığı BRCA-1 mutasyonunda %90, BRCA-2 mutasyonunda %85’dir (lifetime risk). Bu mutasyonun genetik penetransı yüksektir %50).
• Ailede meme kanseri. Birinci derece bir akrabada risk 2 kat, birinci derece iki akrabada risk 3 kat artar (Birinci derece akraba; anne, kız kardeş, kız)
• Hastada daha önce de meme kanseri olması ikinci kez meme kanseri gelişmesi riskini artırır
• Irk. Beyazlarda meme kanserine yakalanma riski daha fazla, siyahlarda meme kanserinden ölme riski daha fazladır.
• Dens memeye sahip olmak (mamografi). Dens meme, yağ doku az glandüler doku fazla anlamına gelir.
• Bazı benign meme hastalıkları; atipik duktal hiperplazi, atipik lobüler hiperplazi, labüler karsinoma in situ
• Erken menstürasyon (12 yaşından önce)
• Geç menapoz (55 yaşından sonra)
• Göğüse (toraks) radyasyon; Hodgkin Hastalığı, non-Hodgkin Lenfoma nedeniyle.

Sporadik, Familial ve Herediter Meme Kanseri Oranları

• Sporadik meme kanseri (%65-70)
• Ailesel (familial) meme kanseri (%20-30)
• Herediter meme kanseri %5-10
  • BRCA-1 (%45)
  • BRCA-2 (%35)
  • p53 (Li-Fraumeni Sendromu) (%1)
  • STK11/LKB1 (Peutz-Jeghers Sendromu) (<%1)
  • PTEN (Cowden hastalığı) (<%1)
  • MSH2/MLH1 (Muir-Torre Sendromu) (<%1)
  • ATM (Ataxia-telengiectasia) (<%1)
  • Bilinmeyen (%20)

Yaşam Tarzına Bağlı Meme Kanseri Risk Faktörleri

• Alkol. Günde bir duble alkol meme kanseri riskini 1,5 kat artırır.
• Fazla kilolu-obez olmak. Artmış yağ dokusuna bağlı artmış östrojen üretimi.
• Fiziksel aktivite. Haftada 75-150 dk yürürmek meme kanseri riskini %18 azaltır
• Çocuk sahibi olmak. Çocuk sahibi olmamak ya da 30 yaşından sonra doğurmak meme kanseri riskini hafif artırır. Erken yaşta ve çok çocuk sahibi olmak riski azaltır.
• Oral kontraseptif (doğum kontrol hapları) ve depo progesteron (Depo-provera). Meme kanseri riskini hafif artırır
• Hormon replasman (postmenapozal) tedavisi. (Yalnız östrojen veya östrojen+progesteron kombine). Kombine tedavinin riski artırdığı düşünülmekte, yalnız östrojenin artırmadığı düşünülmekte. Fakat farklı araştırmalar da bulunuyor. Bu ilaçlar aynı zamanda kolon kanseri ve felç riskini artırmaktadır.
• Emzirmek. Emzirmenin (özellikle de 1,5-2 yıl süreyle) riski hafif azalttığı düşünülüyor.
• Diyet. Kırmızı et ve yağdan zengin, sebzeden fakir beslenmenin riski bir miktar artırdığı düşünülür.
• Sigara. Meme kanseri riskini artırdığına dair şüphe kalmamıştır.
• Gece çalışmak (hemşire vb). Riski artırdığına dair çalışmalar bulunuyor.
• Antiperspirant’lar (Deodorantlar). Meme kanseri riskini artırdığına dair kesin bulgu yok.
• Sütyen. Meme kanseri riskini artırdığına dair kesin bulgu yok
• Meme implantı (silikon). Bazı çalışmalarda anaplastik large cell lymphoma (lenfomanın nadir bir çeşidi) vakaları bildirilmiş.

Sporadik Meme Kanseri (%65-75):

• Ailesel ya da herediter olmayan meme kanserleri.
• Daha geç yaşta görülür (50 yaş sonrası).
• Aile içindeki görülme sıklığı, normal toplumdaki görülme sıklığına yakındır.

Herediter Meme Kanseri (%5-10):

• Herediter meme ve over kanseri sendromu da denir.
• Ailede (1., 2., 3. derece akraba, anne veya baba tarafı), 2 yada daha fazla kadında over ya da meme kanseri 50 yaşından önce gelişmiştir
• Aynı kadında hem meme, hem de over kanseri birlikte gelişmiş
• Erkek meme kanseri
• Genetik analizde BRCA-1, BRCA-2 mutasyon saptanır.

Ailesel Meme Kanseri (%20-30):

• Ailede (1., 2. derece akraba, anne tarafı) 2 ya da daha fazla kadında, erken yaşta görülen meme kanseri bulunması.
• Genetik analizde herhangi bir mutasyon tespit edilemez

Sporadik, Familial ve Herediter Meme Kanseri Oranları

• Sporadik meme kanseri (%65-70)
• Ailesel (familial) meme kanseri (%20-30)
• Herediter meme kanseri %5-10
  • BRCA-1 (%45)
  • BRCA-2 (%35)
  • p53 (Li-Fraumeni Sendromu) (%1)
  • STK11/LKB1 (Peutz-Jeghers Sendromu) (<%1)
  • PTEN (Cowden hastalığı) (<%1)
  • MSH2/MLH1 (Muir-Torre Sendromu) (<%1)
  • ATM (Ataxia-telengiectasia) (<%1)
  • Bilinmeyen (%20)

in situ Karsinom ve Benign Meme Hastalıklarındaki Kanser Riski

Benign Meme Hastalıklarının Sınıflaması

• Nonproliferatif Meme Hastalıkları
  • Kist ve apokrin metaplaziler
  • Duktal ektazi
  • Kalsifikasyonlar
  • Fibroadenom

 

• Atipisiz Proliferatif Meme Hastalıkları
  • Sklerozan adenozie
  • Radial skar, kompleks sklerozan lezyonlar
  • Duktal epitelial hiperplazi
  • İntraduktal Papillom

 

• Atipili Proliferatih Meme Hastalıkları
  • Atipik lobüler hiperplazi (ALH)
  • Atipik duktal hiperplazi