CEA (Karsinoembriyonik antijen) (Normal Değeri 0-3 ng/ml)

CEA (karsinoembriyonik antijen)
CEA (karsinoembriyonik antijen)

Serumda Karsinoembriyonik antijen (CEA)

  • Karsinoembriyonik antijen (CEA) malign hücrelerin yüzeyinden dökülen bir glikoproteindir.
  • Kolorektal kanser ve bazan medüller tiroid kanseri takibinde kullanılır.
  • Kolorektal kanserde kemoterapi ve radyoterapiye yanıtın değerlendirilmesinde de faydalıdır.
  • Karsinoembriyonik antijen, kanser tanısı konmamış insanları taramak için uygun değildir.
  • Karsinoembriyonik antijen embriyonun endodermal epitelinde bulunur.
  • Primer kolorektal kanserde artar.
  • CEA nın artabileceği diğer kanserler: Medüller tiroid kanseri, meme, GİS, karaciğer, akciğer, over, pankreas ve prostat kanserleri.

Kanserin rezeksiyonundan 1-4 ay sonra, rezidü tümör kalmamışsa, karsinoembriyonik antijen normal seviyelere düşer.
Normal düzeyi sigara içmeyenlerde ≤ 3.0 ng/mL, sigara içenlerde < 5 ng/mL dir. > 20 ng/mL seviyesi primer kanser, nüks ya da metastazı gösterir.

Periton Sıvısında (asit) Karsinoembriyonik antijen (CEA)

  • Asitlerin yaklaşık %7 si malign kökenlidir.
  • Malign asit nedenleri şunlardır: Peritonitis karsinomatoza (%53), masif karaciğer metastazına bağlı portal hipertansiyon (%13), peritonitis karsinomatoza ve masif karaciğer metastazı beraber (%13), siroz zemininde gelişmiş hepatosellüler karsinom (HCC) (%7), lenfomaya bağlı şilöz asit (%7).
  • Peritonitis karsinomatozada asit içinde yüzen canlı kanser hücreleri olduğu için sitoloji en çok burada faydalıdır (%53). Ancak diğer asit yapan kanserler (%47) neredeyse her zaman negatif sitolojik sonuç verirler. CEA üreten kanserlere bağlı gelişen asit sıvısında CEA değeri yüksek çıkar.
  • 6 ng/mL üzerindeki değer şüphelidir. Bu cut of değerin sensitivitesi %48, spesifitesi %99 dur.

Plevra Sıvısında (Effüzyon) Karsinoembriyonik antijen (CEA)

  • Plevral effüzyonun maligniteye bağlı olup olmadığını gösterir.
  • Plevral effüzyon benign durumlarda (konjestif kalp yetmezliği, pnömoni, pulmoner emboli ve karaciğer sirozu gibi) ve malign durumlarda (akciğer, meme lenfoma kanserleri gibi) oluşabilir.
  • Sitoloji ile beraber tümör markerlarının bakılması tanıyı kolaylaştırır.
  • CEA salgılayan kanserler kolorektal, diğer gastrointestinal, pankreas, karaciğer, medüller tiroid kanseri, over, meme, prostat kanserleri plevral sıvı da da CEA yüksekliğine neden olurlar. Karsinoembriyonik antijen salgılamayan kanserler (mezotelyoma, lösemi, lenfoma melanom) plevral effüzyona neden olduğunda plevra sıvısında CEA değeri düşük çıkar.
  • 3.5 ng/mL üzerindeki değer şüphelidir. Bu cut of değerin sensitivitesi %52, spesifitesi %95 dir.

Pankreas Kist Sıvısında Karsinoembriyonik antijen (CEA)

  • Pankreas kist sıvısında ölçülen Karsinoembriyonik antijen (CEA) düzeyi, kistin malign-benign ayrımında işe yarar.
    Benign pankreas kistleri inflamatuar kistler (psödokist) ve seröz kistlerdir (seröz kistadenom).
  • Pankreasın müsinöz kistleri premalign (müsinöz kistadenom) ya da maligndir (kistadenokarsinom, intrapapiller müsinöz neoplazi (IPMN)).
  • Kist içindeki CEA düzeyi, pankreas kistinin müsinöz olup olmadığını ayırmada tümör markerleri içinde en güvenilirdir. Kist içindeki karsinoembriyonik antijen düzeyi 200 ng/mL nin üzerinde ise müsinöz kist lehinedir. Bu cut of değerin sensitivitesi %22, spesifitesi %93 dir. CEA düzeyi ne kadar yüksekse, ihtimal o kadar artar. Bununla birlikte premalign (müsinöz kistadenom) ile malign (kistadenokarsinom) ayrımı yapılamaz.

Kaynaklar

  1. NCBI (PubMed) MeSH Database, Carcinoembryonic Antigen
  2. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Serum
  3. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Pancreatic Cyst Fluid
  4. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Peritoneal Fluid
  5. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Pleural Fluid