Basit Karaciğer Kisti

Basit karaciğer kistlerine konjenital karaciğer kisti de denir. Karaciğerin en sık görülen benign hastalığıdır. Safra kanalı artıklarıdır (retansiyon kistleri de denir). Kadınlarda 4 kat daha sıktır. Toplumun Yaklaşık %3-4 ünde görülür.

  • Basit karaciğer kistleri berrak bir sıvıyla doludur; safra, hücre veya bakteri içermez (sterildir).
  • Kist sıvısının rengi, berrak, açık sarıdan, kahverengiye kadar değişebilir.
  • Basit karaciğer kistinin ince kapsülünün dışı yoğun fibröz bir dokudan oluşur, iç kısmı tek katlı kolumnar ya da küboidal epitelle kaplıdır. Epitel tabakası çoğu basit karaciğer kistinde bulunur, az bir kısmında ise bulunmaz.
  • Kist duvarında mezenkimal stroma yada hücresel atipi görülmez.
  • Basit karaciğer kistleri safra yollarına bağlanmazlar (açılmazlar).
  • Basit karaciğer kistlerinin boyutları birkaç milimetreden birkaç desimetreye kadar değişebilir.
  • Basit karaciğer kistleri, genellikle karaciğer sağ lobundadır. Çok büyük (devasa) basit karaciğer kistleri, bulunduğu lobda atrofi diğer lobda hipertrofiye neden olabilir.

Basit Karaciğer Kistinin Belirtileri

  • Basit karaciğer kistleri (özellikle küçük olanları) genellikle belirti vermezler.
  • Şikayetler varsa; karın ağrısı, karında dolgunluk hissi bulantı şeklindedir. Kist ne kadar büyükse, şikayete neden olma ihtimali o kadar fazladır.
  • Basit karaciğer kistlerinde spontan hemoraji (kanama), enfeksiyon, vena cava inferiora bası, rüptür, bilier obstrüksiyon vakaları case report olarak bildirilmiştir (yani nadirdir). Bu komplikasyonlar büyük karaciğer kistlerinde görülür.

Basit Karaciğer Kistinin Tanısı

Basit Karaciğer Kisti Ultrasonografi Bulguları

Basit karaciğer kistleri ultrasonografide; yuvarlak yada oval, uniloküler (tek parça), anekoik (siyah) sıvı dolu lezyonlar olarak görülür. Kist duvarı çok ince olduğu için ultrasonografide güçlükle seçilir ya da seçilemez. Kistin arkasında akustik güçlenme görülür (beyaz parlama). Doppler ultrasonografide kist içinde kanlanma görülmez.

Basit Karaciğer Kisti Bilgisayarlı Tomografi Bulguları

Bilgisayarlı tomografide basit karaciğer kisti, düzgün ve keskin sınırlı su dansitesinde (düşük dansiteli, 0-10 HU) bir lezyon olarak görülür. İntravenöz kontrast verildiğinde, kontrast kistte birikmez (dansitesi artmaz). Komplike olmayan (kanama, enfeksiyon) basit kistlerde lokülasyon görülmez. Kapsül genellikle seçilemez (görünmez).

Basit Karaciğer Kisti MR Bulguları

Manyetik rezonans görüntülemede (MR), basit karaciğer kisti su intensitesinde görülür.

  • T1 ağırlıklı görüntülerde hipointens dir (düşük yoğunluklu sinyal)
  • T2 ağırlıklı görüntülerde hiperintens (yüksek yoğunluklu sinyal)
  • İntravenöz kontrast (Gadolinium) verildikten sonra intensitede artma olmaz.

Basit Karaciğer Kistinin Ayırıcı Tanısı (Karıştığı Hastalıklar)

  • Karaciğer kist hitaği: Evre 1 kist hidatik basit karaciğer kisti yapısındadır. Kist duvarı sağlam olduğu içinde vücutta antikor gelişmemiştir. Yani Ekinokok İHA ile de basit karaciğer kisti ile evre 1 kist hidatiği ayırmak zor olabilir.
  • Karaciğer Apsesi
  • Biliom
  • Bilier Kistadenom
  • Koledok Kistleri
  • Nekrotik hepatik metastaz

Basit Karaciğer Kistinin Tedavisi

Asemptomatik Hastalar

İnsidental olarak tespit edilen ve asemptomatik basit karaciğer kistlerinde tedavi gerekli değildir. Hatta takip de gerekmez. Basit karaciğer kistlerinde malign transformasyon da olmaz.

Semptomatik Hastalar ve Büyüyen Kistler

  • Semptomatik (karın ağrısı yapan) basit karaciğer kistleri tedavi için değerlendirilmelidir. Ancak basit karaciğer kisti 4 cm den büyükse karın ağrısı kiste bağlanabilir. Aksi takdirde ağrı kolelitiazis, gastroözofageal reflü, peptik ülserden de kaynaklanıyor olabilir (karışabilir).
  • Büyüyen basit karaciğer kistleri de tedavi için değerlendirilmelidir. Çünkü büyüyen kistler basit karaciğer kisti olmayabilir (benign ya da malign müsinöz kistik karsinom olabilir).

Basit Karaciğer Kistinde Tedavi Seçenekleri

  • Kistin Sadece Aspirasyonu: Terapötik olmaktan çok nadiren diagnostik amaçlı kullanılır. Kist perkütan olarak iğne ile boşaltılınca hastanın semptomları (ağrısı) kaybolur, ancak hemen her zaman kısa bir süre içinde nüks eder.
  • Skleroterapi: Kist içerisindeki epitele zarar verip, kit sıvısının üretimini engellemek amaçlanır
    • PAIR (Percutaneous Aspiration, Installation of absolute Alcohol): Güvenli ve etkilidir. İlk basamak tedavi olarak denenebilir. Ancak içeriye verilecek alkol (%95 etanol) miktarı 100-120 ml yi aşmamalıdır. 240 - 3500 ml lik etanol enjeksiyonları sonrası alkol intoksikasyonları bildirilmiştir. Uygulama süresi olarak 120-240 dakikalık uygulamalar ile başarılı sonuçlar elde edilir. Kateter yerleştirildikten sonra, alkolün tüm kist duvarına temas etmesi için hastaya çeşitli pozisyonlar verilebilir. Süre bitiminde içerideki alkol aspire edilerek kateter çekilir.
    • Minocycline Hydrochloride: Etanole iyi bir alternatif olarak kullanılmaktadır.
  • RF Ablasyonu: Anekdodal bir uygulamalardır (bilimsellikten uzaktır).
  • Laparoskopik Olarak Kistin Bir Kısmının Çıkarılarak Açılması (Wide Unroofing, Wide Fenestration): Laparoskopik olarak kistin genişçe açılması ya da daha iyisi serbest kenarlarının tamamen çıkarılması, kolay, güvenli ve oldukça etkilidir (yani nüksü azdır). Çıkarılan kist duvarı patolojiye gönderilir, karaciğer yüzeyi gözlemlenir (tümöral oluşum bakımından). Bir malignite şüphesi yoksa, kist sıvısının patolojiye gönderilmesi ya da tümör markerlerine bakılması gereksizdir. Kalan kist duvarından (epitelinden), kit sıvısı üretilmeye devam eder ancak periton boşluğundan emilir. Bazı yazarlar karaciğerde kalan kist duvarının argon lazer veya elektrokoterle yakılmasını önerirler.
  • Kistin Tamamen Rezeksiyon veya Eksizyonu: Hemen hiç gerekmez ve de yapılmamalıdır.

Kaynaklar

  1. Diagnosis and management of cystic lesions of the liver. Regev A, Reddy KR. UpToDate (uptodate.com, erişim; Haziran 2020, son güncelleme; Ocak 2020)
  2. Simple Hepatic Cyst. Di Muzio B, Weerakkody Y. Radiopedia (radiopedia.org, erişim; Haziran 2020, son güncelleme; Nisan 2020)
  3. Cystic Diseases of the Liver. Schwartz 8. Baskı, Sayfa 1159
  4. Benign Cystic Disease. Greenfield, 2. Baskı, Sayfa 1013
  5. Simple Cysts and Polycystic Liver Disease: Surgical and Nonsurgical Tretment. Farges O, Aussilhou B. Blumgart’s Surgery of The Liver, Biliary Tract and Pancreas (5. Baskı 2012). Sayfa: 1066.

    < Karaciğer Kistleri (Karaciğerin Kistik Hastalıkları)

    Polikistik Karaciğer Hastalığı >