Endoskopi

Fiberoptik fleksibl endoskop
Fiberoptik fleksibl endoskop
Anoskop, Proktoskop, Rektoskop
Anoskop, Proktoskop, Rektoskop

Resim wikipedia'dan alınmıştır.

Laparoskopi cihazı görüntüleme
Laparoskopi cihazı görüntüleme
Kapsül Endoskopi
Kapsül Endoskopi

Resim wikipedia'dan alınmıştır.

 

Endoskopi, vücudun içine bakmak demektir (-endo: İç, -skopi: Bakmak (Yunanca)). Endoskopi, endoskop denen ucu ışıklı ve kameralı ince tüplerle yapılır. Endoskopi doğal açıklıklardan uygulanabildiği gibi (ağız, burun, kulak, anüs, idrar yolu, vajen), vücuda kesiler yapılarak da vücut içine bakılabilir (karın, toraks, eklem). Endoskoplar hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılır (örneğin laparoskopik ameliyatlar).

Endoskopi denince ilk akla gelen üst gastrointestinal sistem endoskopisi (özofagus, mide, duodenum), sonra da kolonoskopidir. Endoskopi halk arasında hortum sallamak, endoskop da hortum olarak bilinir.

Neden Endoskopi Yapılır

  • Tanı Koymak İçin: Endoskopik olarak tanısı konabilecek bir hastalık düşünülüyorsa (ön tanı) endoskopi yapılarak ön tanının doğruluğu araştırılır. Örneğin yaşlı + iştahsızlık + bulantı-kusma + kilo kaybı, mide kanserini gösteriyor olabilir. Endoskopi ile hem mide kanserinin varlığı ve yaygınlığı görülür ve hem de biyopsi alınır.
  • Biyopsi Yapmak İçin: Örneğin mide ya da kolon kanserinden biyopsi almak
  • Tedavi Etmek İçin: Örneğin ülser ya da özofagus varis kanamasını durdurmak (koterize etmek, çevresine ilaç enjeksiyonu), polipektomi, safra ya da üreter taşlarının çıkarılması.

Endoskop

Endoskop, Vücut içine bakmak için özel olarak üretilmiş aletlerin genel adıdır. Vücut içine bakabilmek için, içerinin aydınlık olması, içerideki görüntünün de dışarıya aktarılması gerekir.

Görüntü ve ışık aktarımı için en çok kullanılan yöntem fiber optik kablolardır. Bu sayede yüzlerce wattlık bir ampulun ışığı, fiber optik kablolar sayesinde endoskopun ucuna aktarılır.

Fiberoptik & Video Endoskoplar

Aydınlatılmış vücut içinin görüntüsü günümüzde başlıca iki teknoloji ile dışarı aktarılır

  • İkinci bir fiberoptik kablo ile. Bu tip endoskoplara, Fiberoptik Endoskop veya Fiberoskop denir.
  • Endoskopun ucundaki CCD sensörde oluşan görüntünün, elektrik kablosu ile aktarılması (dijital fotoğraf makinesi teknolojisi). Bu tip endoskoplara, Video Endoskop denir.

Rijit & Fleksibl Endoskoplar

Endoskoplar rijit (bükülmeyen, düz) ya da fleksibl (bükülebilir, esnek). Mide ve ince bağırsaklar fleksibl endoskoplarla incelenirken, laparoskoplar ve artroskoplar rijittir.

Çalışma ve Yıkama Kanalları

Birçok endoskopi cihazı, ışık ve görüntüyü aktarma özelliklerinin dışında, yıkama-aspirasyon ve çalışma kanalları içerirler. Örneğin özofagogastroduodenoskopi sırasında, mide sıvısı ve safra bu kanallardan aspire edilebilir, pıhtılar su fışkırtılarak yıkanabilir. Endoskoptaki çalışma kanalından biyopsi forsepsleri sokularak doku parçaları koparılabilir, kanayan damara enjeksiyon yapılabilir.

Endoskopun Açısı

Yapılacak işe göre endoskoplar tam karşıya bakılabilecek ya da açılı bakılabilecek şekilde üretilirler. Tam karşıyı gösteren endoskoplar 0° (sıfır derece) olarak nitelendirilir. Gastroskop ve kolonoskoplar sıfır derecedir. ERCP işleminin yapıldığı duodenoskop yandan görüşlüdür (90°). Laparoskoplarında 0°, 30°, 45° olanları, laringoskopların; 0°, 30°, 70°, 90° olanları bulunur.

Endoskopi Türleri

  • Gastrointestinal Sistem
    • Özofagogastroduodenoskopi
      • Özofagoskopi
      • Gastroskopi
      • Duodenoskopi
    • Koledokoskopi
    • Enteroskopi
    • Anoskopi
    • Rektoskopi
    • Rektosigmoidoskopi
    • Kolonoskopi
    • Kapsül Endoskopi
  • Kulak
    • Otoskopi
  • Solunum Sistemi
    • Rinoskopi
    • Laringoskopi
    • Bronkoskopi
  • İdrar Yolları
    • Sistoskopi
    • Üreteroskopi
  • Kadın Üreme Sistemi
    • Kolposkopi
    • Histeroskopi
    • Falloposkopi
    • Amnioskopi
    • Fetoskopi
  • İnsizyondan

Tabloyu sağa sola kaydırın!

Endoskopi Türleri
Endoskopi Türü Endoskop (Cihaz) Giriş Deliği İncelenen Organ Anestezi Doktor
Özofagogastroduodenoskopi Özofagogastroduodenoskop Ağız Özofagus, mide, duodenum -Boğaza lokal
-Sedasyon
-Gastroenterolog

-Genel Cerrah

Koledokoskopi -Koledokoskop -Duodenoskop

-T tüp
-Trokar (sistik kanal, koledokotomi)

Koledok -Boğaza lokal

-Sedasyon

-Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Enteroskopi -Double-balloon enteroscop
-Single balloon enteroscop
Ağız İnce bağırsaklar -Sedasyon -Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Anoskopi Anoskop Anüs Anal kanal ve rektum Gerekmez -Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Rektoskopi Rektoskop Anüs Anal kanal, rektum, sigmoid kolon distali Gerekmez -Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Rektosigmoidoskopi -Rektosigmoidoskop
-Kolonoskop
Anüs Anal kanal, rektum, sigmoid kolon Gerekmez -Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Kolonoskopi Kolonoskop Anüs Anal kanal, rektum, tüm kolon, terminal ileum distali Sedasyon -Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Kapsül Endoskopi Kapsül kamera (endoskop) Ağız İnce Bağırsaklar Gerekmez -Gastroenterolog
-Genel Cerrah
Rinoskopi
-Anterior
-Posterior
-Nazal spekulum
-Rijit endoskop
-Fleksibl endoskop
Burun Burun ön-arka kavite, yumuşak damak, orofarinks Gerekmez KBB uzmanı
Otoskopi Otoskop Kulak -Dış kulak yolu
-Kulak zarı
Gerekmez KBB uzmanı
Laringoskopi -Rijit endoskop
-Fleksibl endoskop
-Laringoskop
-Ağız (Rijit, laringoskop)
-Burun (Fleksibl)
Larinks, vokal kordlar, epiglot Lokal sprey -KBB uzmanı
-Anestezi uzmanı
Bronkoskopi -Rijit bronkoskop
-Flexibl bronkoskop
-Ağız (rijit)
-Burun (fleksibl)
Larinks, trakea, bronş, bronşiol -Genel anestezi (rijit)
-Sedasyon (fleksibl)
-Göğüs hastalıkları uzmanı
-Göğüs Cerrahı
-Çocuk Cerrahı
Sistoskopi -Rijid sistoskop
-Fleksibl sistoskop
Mesane, prostat Üretra -Lokal (jel)
-Spinal, epidural
-Sedasyon
-Genel anestezi
-Ürolog
Üreteroskopi -Rijid üreteroskop
-Fleksibl üreteroskop
Mesane, prostat, üreter Üretra -Genel anestezi -Ürolog
Kolposkopi -Kolposkop (10-40 büyütmeli mikroskop)
-Vaginal spekulum
Vajen -Vajen
-Serviks
-Gerekmez
-Genel anestezi (koni biyopsisi)
-Kadın Doğum Uzmanı
Histeroskopi -Rijit histereskop
-Fleksibl histereskop
Vajen -Uterus
-Serviks
-Lokal
-Spinal, epidural
-Genel anestezi
-Kadın Doğum Uzmanı
Falloposkopi (falloskopi) -Falloposkop (fleksibl) Vajen (histeroskobun içinden) -Fallop tüpü (endosalpinks) -Sedasyon
-Genel Anestezi
-Kadın Doğum Uzmanı
Amnioskopi Amnioskop Vajen > serviks Amnion kesesi, amnion sıvısı rengi -Lokal -Kadın Doğum Uzmanı
Fetoskopi Fetoskop Karın duvarı 3-4 mm insizyon > uterus Fetüs, amnion boşluğu, umbilikal kord, plasenta -Lokal + sedasyon
-Regional Anest
-Genel Anestezi
-Kadın Doğum Uzmanı
Laporskopi Laparoskop (rijit) Karında küçük insizyonlar (3, 5, 10 mm) Karın içi, pelvis, retroperiton -Genel Anestezi -Genel Cerrah
-Kadın Doğum
-Ürolog
Torakoskopi Torakoskop Ön-orta aksiller hat (interkostal) Toraks boşluğu (plevral kavite) -Sedasyon
-Genel Anestezi
-Göğüs Cerrahı
Mediastinoskopi Mediastinoskop Jugulumun 2 cm üzerinden Anterior mediasten (pretrekeal alan) -Genel Anestezi -Göğüs Cerrahı
Artroskopi Artroskop Eklem üzerindeki cilt Diz, kalça, omuz, el bileği, omurga, temporomandibular eklemler -Lokal anestezi
-Regional anestezi (spinal, epidural)
-Genel anestezi
-Ortopedist

Tabloyu sağa sola kaydırın !

Kolon, Rektum ve Anüs