Jinekomasti (Erkeklerde)

Jinekomasti, erkek çocuklarda veya yetişkin erkeklerde meme dokusunda artış ve kadınsı büyümedir. Jinekomasti östrojen ve testosteron hormonlarının dengesizliğinden kaynaklanır. Jinekomasti, asimetrik olarak bazen tek bir memeyi çoğunlukla her iki memede olur. Yeni doğanlar, ergenlik çağındaki çocuklar ve yaşlı erkeklerde, hormon seviyelerindeki normal değişikliklerin bir sonucu olarak jinekomasti görülebilir, ancak jinekomastinin başka nedenleri de vardır.

Genellikle, jinekomasti ciddi bir sağlık sorunu değildir, ancak hastalar bunu sorun edebilir. Jinekomastisi olan erkekler ve çocuklar bazen göğüs ağrısından yakınırlar ve utanırlar.

  • Bebeklerde Jinekomasti (0-1 yaş): Erkek bebeklerin yarısından fazlası, annelerinin östrojeninin etkilerinden dolayı büyümüş memelerle doğar. Genel olarak, büyük meme dokusu doğumdan iki ila üç hafta sonra geçer.
  • Ergenlik Döneminde Jinekomasti: Ergenlik döneminde hormon değişikliklerinin neden olduğu jinekomasti nispeten yaygındır. Çoğu durumda, büyümüş meme dokusu altı ay ila iki yıl içinde tedavi edilmeden ortadan kalkar.
  • Erişkin Erkeklerde jinekomasti: Jinekomasti prevalansı 50-69 yaşları arasında tekrar doruğa ulaşır. Bu yaş grubundaki her 4 erkekten en az biri etkilenir.

Jinekomasti Nedenleri

Jinekomastiye Neden Olan İlaçlar

  • Anti-androjenler, prostat büyümesini, prostat kanserini ve diğer bazı koşulları tedavi etmek için kullanılır. Örnekler arasında flutamid, finasterid (Proscar, Propecia) ve spironolakton (Aldactone) bulunur.
  • Anabolik steroidler ve androjenler.
  • AIDS ilaçları. Jinekomasti, yüksek oranda aktif antiretroviral tedavi (HAART) adı verilen bir tedavi rejimi alan HIV-pozitif erkeklerde gelişebilir. Efavirenz (Sustiva) diğer HIV ilaçlarından ziyade jinekomasti ile daha sık ilişkilidir.
  • Diazepam (Valium) gibi anti-anksiyete ilaçları.
  • Trisiklik antidepresanlar.
  • Antibiyotikler.
  • Simetidin (Ulkamet) gibi ülser ilaçları (H2 bloker).
  • Kanser tedavisi (kemoterapi).
  • Digoksin (Lanoxin) ve kalsiyum kanal blokerleri gibi kalp ilaçları.
  • Metaklopramid (Reglan) gibi mide motilitesi ilaçları.

Jinekomastiye Neden olan Yiyecekler ve Maddeler

  • Alkol
  • Amfetamin
  • Esrar
  • Eroin
  • Metadon
  • Bitkisel ürünler
    • Şampuanlarda, sabunlarda veya losyonlarda kullanılan çay ağacı veya lavanta gibi bitkisel yağlar jinekomasti ile ilişkilendirilmiştir. Bu muhtemelen zayıf östrojenik aktivitelerinden kaynaklanmaktadır.

Jinekomastiye Neden Olan Hastalıklar

  • Hipogonadizm. Klinefelter sendromu veya hipofiz yetmezliği gibi normal testosteron üretimine müdahale eden koşullardan herhangi biri jinekomasti ile ilişkili olabilir.
    Yaşlanma. Normal yaşlanma ile meydana gelen hormon değişiklikleri, özellikle fazla kilolu erkeklerde jinekomastiye neden olabilir.
  • Tümörler. Testis, adrenal bez veya hipofiz bezini içeren bazı tümörler, kadın-erkeklik hormon dengesini değiştiren hormonlar üretebilir.
  • Hipertiroidi. Bu durumda, tiroid bezi fazla miktarda tiroksin hormonu üretir.
  • Böbrek yetmezliği. Düzenli hemodiyaliz tedavisi görenlerin yaklaşık yarısı hormonal değişiklikler nedeniyle jinekomasti yaşar.
  • Karaciğer yetmezliği ve siroz. Karaciğer problemleri ile ilgili hormonal dalgalanmalar ve siroz için alınan ilaçlar jinekomasti ile ilişkilidir.
  • Kötü beslenme ve açlık. Vücudunuz yeterli beslenmeden mahrum bırakıldığında, testosteron seviyeleri düşer, ancak östrojen seviyeleri sabit kalır ve bu da hormonal dengesizliğe neden olur. Jinekomasti normal beslenmeye devam edildiğinde de ortaya çıkabilir.

Jinekomasti Tedavisi

Jinekomasti kendi kendine kaybolabilir. Jinekomasti devam ederse, ilaç veya (cerrahi) tedavi uygulanabilir.

Jinekomasti hastaları genellikle kozmetik nedenlerle hekime gelmektedir. Bunun yanında bazı gençlerin de meme dokusundaki hassasiyet nedeni ile başvurdukları görülür. Areola altında meme diskinin hissedilemediği ve genellikle obez adolesanlarda ve bilateral görülen meme büyümesi, yalancı jinekomasti veya lipomastidir. Yalancı jinekomastiler genellikle daha belirgin bir meme görünümündedir ancak hasta yatırılıp muayene edildiğinde gerçek jinekomastiden farklı olarak meme diski ele gelmez.

İdiyopatik jinekomasti olgularının %90'ı 3 yıl içinde veya 17 yaşına kadar spontan olarak (kendiliğinden) gerilemektedir. Gerilemenin olmaması durumunda ise persistan idiyopatik pubertal jinekomasti gibi tedavi edilmeleri gerekir. Persistan olgularda veya adolesanın sosyal yaşamını etkileyecek kadar ciddi-ağır psikososyal baskı durumlarında ise tedavi gerekir. Bu hastalarda cerrahi olarak jinekomasti dokusunu eksize edilir (subkutan mastektomi).

Jinekomastiye sebep olan bir hastalık varsa, örneğin, jinekomasti, hipogonadizm, yetersiz beslenme veya siroz gibi altta yatan bir durumdan kaynaklanıyorsa, bu durumun tedavisi gerekebilir.

Jinekomastiye neden olabilecek ilaç kullanılıyorsa, bu ilaçların bırakılması veya değiştirilmesi gerekebilir.

Belirgin bir jinekomasti nedeni olmayan ergenlerde, her üç ila altı ayda bir periyodik muayene yapılır. Jinekomasti genellikle iki yıldan az bir sürede kendiliğinden (tedavisiz) kaybolur. Bununla birlikte, jinekomasti kendi başına düzelmediğinde veya ciddi ağrı, hassasiyet veya utanma ile sonuçlandığında tedavi gerekli olabilir.

Jinekomastide ilaç Tedavisi

Standart tedavi olmamakla birlikte, tamoksifen , raloksifen ve aromataz inhibitörleri (Arimidex) gibi meme kanserini tedavi etmek için kullanılan ilaçlar, jinekomastili bazı erkekler için faydalı olabilir.

Jinekomastide Cerrahi (Ameliyat)

  • Liposuction: Bu ameliyatta meme yağı alınır, meme bezinin (dokusunun) kendisi değil.
  • Mastektomi: Bu ameliyatta meme bezi (dokusu) alınır. Ameliyat subkutan mastektomi şeklinde yapılır. Bunun için areola alt kenarı boyunca 180 derecelik insizyon yapılır. Jinekomasti büyükse bu insizyon her iki yana uzatılabilir (ters Napolyon şapkası gibi).

< Memede Gelişim Bozukluğu

Mastalji >