(Memede Gelişim Bozukluğu

(Memenin Gelişim Anomalileri)

• Amasti (memenin oluşmaması)
• Hipoplazi (memenin az gelişmesi)
• Symmastia (memelerin orta hatta birleşik olması)
• Polymastia
• Polythelia (aksesuar meme başı, birden fazla meme başı bulunması)
• Aksesuar Aksiller Meme (meme her iki tarafta da dokusu koltuk altına doğru devam eder)
• Erkeklerde Jinekomasti (erkek memesinin büyük olması)

Amastia (Amasti)

Amasti, memenin konjenital (doğuştan) yokluğudur (meme dokusu, meme başı (nipple) ve areola yoktur). Amastia çok nadirdir. Tek taraflı amasti’si olanlarda sıklıkla pektoral kaslar da defektiftir (yoktur). Bilateral amasti (iki taraflı), vücudun diğer kısımlarında da konjenital anomalililerle beraber görülür (%40).

Amazia

Birçok kaynakta amastia ve amazia’nın eş anlamlı olduğu ifade edilmekte ise de bu doğru değildir. Amazia da sadece meme dokusu gelişmemiştir ama meme başı (nipple) ve areola vardır. Amazi total mastektomi ameliyatının da bir sonucudur.

Athelia

Athelia, konjenital (doğumsal) olarak meme başlarının (nipple) olmamasıdır.

Meme Hipoplazisi

Meme hipoplazisinde, meme bezi ve meme areola kompleksi (nipple-areola complex) normalden az gelişmiştir. Meme hipoplazileri oldukça sık görülen anomalilerdir. Ek meme hastalığı bulunmayan meme hipoplazilerinde silikon implantlar ile meme büyütme ameliyatları yapılmaktadır.

Tüberöz Meme: Hipoplastik meme gelişimlerinden biridir. Memeler "yumru" şeklindedir (tuberous, töberöz). Sıklığı meme hastaları içinde %7 olarak bildirilmiştir. Meme bölgesindeki deride veya fasyal planlarda darlık veya eksikliğe bağlı olarak, tabanı da dar olan glandın areola altındaki dar bir geçitten öne doğru herniye olduğu ve areolanın genişlediği görülür. Eksik olduğu kabul edilen meme zarflarının doku genişleticiler ile genişletilmesi, sonraki seansta ise doku genişletici çıkarıldıktan sonra implant ile meme büyütme işlemi uygulanır. Esas olarak kızlarda görülen tüberöz meme, erkeklerde jinekomasti ile birlikte de görülebilir.

Poland Sendromu: Yüz bin doğumda bir görülen bir konjenital anomalidir. Poland sendromunda göğüs kaslarında hipoplazi veya aplazi, kosta ve üst ekstremite gelişim anomalileri, ve hastaların 1/3'ünde meme gelişiminde hipoplazi bulunur. Erkekte ve sağ tarafta daha sık görülür. Bu hastalarda silikon implant ile rekonstrüksiyon uygulanabilir.

Symmastia (Synmastia, Simmasti, Bitişik Memeler)

Symmastia, her iki memenin orta hatta (presternal bölgede) birleşmesidir. Orta hatta cilt yükselmiştir, memeler arası sulkusun (çatal) derinliği azalmış ya da tamamen kaybolmuştur. Memeler arasında yatay olarak sadece küçük bir köprü olabilir veya memeler orta hatta tamamen birleşik olabilir.

Symmastia, nadiren konjenitaldir (doğumsal). Daha sık olarak, meme protezi (silikon) konanlarda protezlerin ortaya doğru kayması ile simmasti (symmastia) görünümü ortaya çıkar (bunun da nedeni, silikon için cep hazırlanırken aşırı diseksiyon yapılmasıdır yani ceplerin büyük hazırlanmasıdır).

Symmastinin tedavisinde özel sütyenler kullanılmaktadır ancak bu sütyenler kalıcı bir düzelme sağlayamaz. Symmastinin asıl tedavisi cerrahidir. Cerrahide, silikon cepleri laterale (yana) ve yukarıya doğru genişletilir (kapsülotomi); ceplerin medial (orta) kısmı ise dikilerek, küçültülür. Bu ameliyat sırasında yenilenen protezler (implant, silikon), hastanın isteğine göre aynı büyüklükte kalabilir, büyütülebilir ya da küçültülebilir.

Polymastia (Polimasti, Çoğul Meme)

Polymastia (polimasti), süt çizgisi boyunca aksesuar (ektopik, normal yerinin dışında) memelerin bulunmasıdır. Süt çizgisi (milk line, mammary ridge (ridge; dağ sırtı), embriyolojik gelişimin 7. haftasında ortaya çıkar, birkaç hafta sonra kaybolur, epidermisten hafif kabarıktır (ridge), aksilladan-başlar uyluk içi hizasına kadar devam eder. Normal ya da aksesuar memeler (polymastia) ya da meme başları (polithelia) bu hatta (bu çizgi üzerinde) üzerinde gelişir.

Polymastia (polimasti), normal meme dokusuna ek olarak aksesuar meme dokusunun bulunduğu nispeten yaygın bir konjenital durumdur. Ergenliğe kadar belirgin değildir. Her ne kadar aksesuar meme dokusu genellikle süt çizgisinin torakoabdominal bölgesinde (% 67) bulunursa da (yani göğüs ve karın bölgesinde); ektopik meme dokusu, yüz, sırt ve uyluk gibi yerlerde de mevcut olabilir. Kadınların yaklaşık% 2-6'sı ve erkeklerin% 1-3'ü ünde polymastia (polimasti) bulunur.

Aksesuar memenin olduğu bölge daha kabarıktır (meme dokusu), hassas olabilir, genellikle aksillanın önünde (koltukaltı) kalınlaşma şeklinde görülür. Belirtiler ergenlik ve hamilelik başlangıcında daha belirgindir. Yani ektopik meme dokusunun büyümesi, normal meme dokusunun büyüdüğü dönemlerde olur.

Polymastia Sınıflandırması: Kajava tarafından 1915 yılında geliştirilmiş olup halen kullanılmaktadır.

• Sınıf I: Glandüler doku (meme dokusu), meme başı (nipple) ve areola içeren tam bir memeden oluşur.
• Sınıf II: Areola olmadan sadece glandüler doku ve meme başından (nipple) oluşur.
• Sınıf III: Meme başı (nipple) olmadan sadece glandüler doku ve areoladan oluşur.
• Sınıf IV: Sadece glandüler dokudan oluşur.
• Sınıf V (Pseudomamma): Glandüler doku olmaksızın sadece meme başı (nipple) ve areoladan oluşur.
• Sınıf VI (Polythelia): Sadece meme başı (nipple) vardır.
• Sınıf VII (Polythelia Areolaris): Sadece areola vardır.
• Sınıf VIII (Polythelia Pilosa): Sadece kıllar bulunur.

Polymastia Tedavisi: Aksesuar meme dokusunun cerrahi olarak eksize edilir (çıkarılır).

Polythelia (Çoğul Meme Başı)

İki meme başından daha fazla sayıda meme başı olmasına polythelia denmektedir. Dünyadaki kadınların neredeyse yüzde 5’inde gelişimsel bir varyasyon olarak üçüncü meme bulunur. Meme başları ile birlikte göğüs dokusu da bulunur (polymastia) veya bulunmaz (polythelia). Fazla meme başları genellikle göğüs bölgesinin çevresinde yer alsalar da nadiren boyunda, sırtta, kalçada ve vulvada bulunabilir.

Aksesuar meme ve meme başı dokuları genellikle ergenlik dönemi ya da gebeliğe kadar belirti vermezler. Bu dönemlerde hormonların etkisi ile büyürler. Belirginleşip ağrıya neden olabilirler.

Aksesuar meme başına renal agenezi ve aksesuar böbrek gibi böbrek anomalileri, doğumsal kalp hastalıkları, epilepsi ve kulak anomalileri eşlik edebilir. Aksesuar meme dokularının tümörlere dönüşme riskleri vardır. Bu nedenle polythelia bulunması durumunda eşlik eden bir bozukluk olup olmadığının incelenmesi gereklidir.

Bu lezyonlar kozmetik ve psikolojik sorunlar yaratabilirler. Çok büyük olanları kozmetik bir problem teşkil ederken, ufak olanlarının sıklıkla farkına bile varılmaz, her iki durumda bir sağlık problemi değildir. Böyle bir durum söz konusu ise bebeklik ya da ilk çocukluk döneminde hiçbir şey yapılamaz. Ancak, çocuk erginlik dönemine erişince estetik nedenlerle ameliyat yapılabilir.

Aksesuar Aksiller Meme

Aksesuar aksiller meme, primitif süt çizgisinin (milk line, mamary ridge) gerilemesinde bir yetersizlik olduğunda görülür. Aksesuar meme dokusu, süt çizgisi üzerinde göğüs ya da karında bulunabilir, ancak en sık aksillada bulunur ve iki taraflı olarak ortaya çıkar. Aksesuar meme en çok Spence kuyruğu şeklinde görülür (tail of Spence) ve memenin üst dış kadranının, aksillaya doğru uzantısı şeklindedir (meme kuyruğu).

Vakaların çoğunda tedaviye gerek yoktur. Semptomatik aksesuar aksiller meme dokusu için tercih edilen tedavi, cerrahi eksizyondur.

Erkeklerde Jinekomasti

Jinekomasti, meme glandının (bezinin) büyümesidir. Meme bezi büyümeden sadece yağ dokusu artışıyla karakterize yalancı jinekomasti veya lipomasti ise farklı bir durumdur. Jinekomasti tek veya iki taraflı olabilir. Meme dokusunun gelişiminde etkin temel hormonlar östrojenler ve progesterondur (meme bezinde hiperplaziye neden olurlar).

Jinekomasti hastaları genellikle kozmetik nedenlerle hekime gelmektedir. Bunun yanında bazı gençlerin de meme dokusundaki hassasiyet nedeni ile başvurdukları görülür. Areola altında meme diskinin hissedilemediği ve genellikle obez adolesanlarda ve bilateral görülen meme büyümesi, yalancı jinekomasti veya lipomastidir. Yalancı jinekomastiler genellikle daha belirgin bir meme görünümündedir ancak hasta yatırılıp muayene edildiğinde gerçek jinekomastiden farklı olarak meme diski ele gelmez.

İdiyopatik jinekomasti olgularının %90'ı 3 yıl içinde veya 17 yaşına kadar spontan olarak (kendiliğinden) gerilemektedir. Gerilemenin olmaması durumunda ise persistan idiyopatik pubertal jinekomasti gibi tedavi edilmeleri gerekir. Persistan olgularda veya adolesanın sosyal yaşamını etkileyecek kadar ciddi-ağır psikososyal baskı durumlarında ise tedavi gerekir. Bu hastalarda cerrahi olarak jinekomasti dokusunu eksize edilir (subkutan mastektomi).