Obezite Tedavisi
%-5-10 luk bir kilo kaybı bile sağlığa olumlu etki eder. Bu yüzden umutsuzluğa kapılıp kilo kontrolü elden bırakılmamalıdır. Yani hipertansiyon, hiperlipidemi, karaciğer yağlanması, şeker ve kalp-damar hastalığı gelişim riskini azaltır, bu hastalıklar gelişmişse de tedavilerini kolaylaştırır.
Mucizevi bir diyet yoktur. Her öneri herkes için de geçerli değildir.
- Diyet
- Spor
- Davranış
- İlaçlar (eg, phentermine, orlistat, lorcaserin, phentermine/topiramate)
- Bariatrik Cerrahi (Metabolik, Obezite Cerrahisi)
Obezite Diyeti
Sağlıklı beslenme, obeziteden kaçınmak, kilo vermek ya da kontrol altında tutmak için şunlara dikkat edilmelidir
- Öğünlerdeki yemek miktarı azaltılmalı, öğün arasıda atıştırılmamalıdır.
- Rafine karbonhidratlar ve işlenmiş gıdaların yerini (çay şekeri, mısır ve glukoz şurubu içeren gıdalar), işlenmemiş taze meyve sebze ve salata almalıdır.
- Yemekte gazoz, meyve suyu gibi içecekler yerine su içilmelidir.
- Alkolden kaçınılmalıdır
- Yağsız ya da az yağlı süt tercih edilmelidir. Böylece D vitamini ihtiyacı karşılanırken fazladan kalori alınmamış olur.
En İyi Obezite Diyet Hangisidir?
Az yağlı, bol lifli, orta derecede bir kalori kısıtlaması (günde 600 kcal azaltmak) ve karbonhidratların bir kısmının proteinle değiştirildiği bir diyetin uzun dönem sonuçları, diğer diyetlerin içinde en iyisi gibi görünmektedir.
Glisemik indeksi düşük gıdalar, deniz balığı ve yağı ile zeytin yağı (tekli doymamış yağ, monounsaturated) kalp damar ve şeker hastalığı riskini azaltır.
En Kötü Obezite Diyeti Hangisidir?
Aşırı kalori kısıtlaması yapılan diyetlerin uzun dönem sonuçları kötüdür. Yani, yeniden kilo aldırır. Bü yüzden bazal enerji tüketiminin (basal energy expenditure, BEE) kısıtlanması %50 den fazla olmamalıdır. Günlük 800 kcal den az kalorili diyetler aşırı kalori kısıtlamasına girer.
Obezitede Spor, Enerji Harcamaktan Fazlasını Yapar.
Spor yani egzersiz bir yandan enerji tüketimine neden olurken, diğer yandan bazal metabolizma hızını da artırır. Yani kişi oturduğu yerde de daha fazla kalori yakmaya başlar. Bunun mekanizması şu şekildedir; kas yapıcı egzersizler (ağırlık vb), vücuk kas kitlesini artırır. Böylece dinlenme esnasında, kas dokusu, yağ dokusundan daha fazla kalori tüketir. Kas yapıcı (ağırlık çalışma) ve aerobik egzersizlerin (yürüme, koşma vb) birlikte yapılması daha iyidir.
Sporun diğer bir faydası da iştahı düzenlemesidir. Şöyle ki, kişi enerjiye ihtiyacı olduğunda acıkır, enerjiye ihtiyacı yokken acıkmaz.
Sporun diğer faydaları,
- İnsülin duyarlılığını artırarak diyebeti önleyici etki gösterir
- Lipid profilini düzeltir yani kan yağları, kolesterol, trigliseritleri düşürür
- Hipertansiyonu düzeltir
- İnsan psikolojik durumunu düzeltir
- Sporun meme ve kolon kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir
- İnsanın ömrünü uzatır
Obezite İlaçları
Aşağıdaki açıklamalar bilgilendirme amaçlıdır. İlaç eczanede reçetesiz satılıyor olsa bile, doktorunuza danışmadan zayıflama ilacı kullanmamalısınız.
Orlistat: Lipaz yağ sindirimini sağlayan ve pankreastan salgılanan enzimdir. Lipaz, trigliseridleri gliserol ve yağ asitlerine parçalar. Orlistat, pankreatik lipazı inhibe ederek diyetle alınan yağın emilimini azaltır. Yağ emilimi bozulduğu için, yağlı dışkılamaya neden olur. Yemeklerle birlikte alınır. Beraberinde vitaöin desteği gerekir.
Sibutramin: Yapısal olarak amfetamine benzer. İştah kesici etkisi nedeniyle zayıflama amaçlı kullanılır. Amerika’ da FDA (Amerikan Federal Gıda ve İlaç Kurumu) tarafından kullanımı yasaklanmıştır. Ani ölümlere neden olabilmektedir.
Phentermine: Psikostimülan bir ilaç olan amfetamin benzeri bir ilaçtır. Merkezi sinir sistemi (beyin) üzerinden etki ederek iştahı azaltır. Taşikardi, hipertansiyon, sinirlilik, impotans gibi yan etkiler yapabilir. En fazla 3 ay kullanılır.
Lorcaserin: Bu da santral etkili iştah azaltıcı bir ilaçtır.
Obezitede Mucizevi Zayıflatıcı Bitki Çayları
Bu ilaçlar gerçekten mucizevi bir şekilde zayıflamaya neden olabilirler ancak, insan hayatını tehdit edici yan etkileri vardır. Yani zayıflamış olarak ölmenize neden olabilirler. Bu tür bir amacınız varsa kullanabilirsiniz.
Mucizevi zayıflatıcı bitki çaylarının içinde, kullanımı yasaklanmış eski zayıflama ilaçları, doktorların da reçete ettiği zayıflama ilaçları (ama çok yüksek dozda), psikolojik uyarıcı maddeler (iştahı da keser), tiroid hormonu (aşırı tiroid hormonu, zehirli guatrdaki gibi zayıflamaya neden olur), ishale neden olan (müshil) kimyasallar bulunur.
Diğer bir deyişle mucizevi zayıflama çaylarının içindekiler, “yan etkisi” zayıflama olan maddelerdir. Eğer böyle mucizevi ilaçlar olsaydı, inanın dünyanın en zengin firmaları olan ilaç firmaları, bu maddeleri merdiven altı üreticilerinin ellerine bırakmazlardı.
Bu tür maddeleri satan firmaların birincil önceliği insan sağlığı değil ekonomiktir. Bu tür ilaçların endikasyon dahilinde, uygun dozda ve kontrollü kullanımını hedefleyen tıp biliminin önceliği ise “önce zarar verme” dir, o yüzden tıp beklediğiniz mucizeyi gerçekleştiremiyor olabilir.