Subakut Tiroidit, (De Quervain’s Tiroiditi, Subakut Granülomtöz Tiroidit, Subakut Nonsüpüratif Tiroidit, Giant Cell Thyroiditis)

Subakut Tiroidit Etyolojisi

Kadınlarda 5 kat sık görülür. 20-40 yaş arası görülür. Subakut tiroiditten 2-8 hafta öncesinde viral bir üst solunum yolu infeksiyonu öyküsü vardır.

Subakut Tiroidit Patolojisi

  • Tiroid bezi hafif büyümüştür.
  • Yaygın nötrofil, lenfosit, histiosit ve dev hücre (giant cell) infiltrasyonu vardır.
  • Tiroid foliküllerinde parçalanma, folikülü oluşturan hücrelerde nekroz bulunur.

Subakut Tiroidit Kliniği

  • Subakut tiroiditte %96 ağrı görülür (genellikle her iki lobda). Ağrı boyuna, boğaza ve çeneye yayılabilir. Bu nedenle hasta KBB ye başvurabilir.
  • Tiroid bezi palpasyonla ağrılıdır, hatta hasta dokundurmayabilir.
  • Bez asimetrik olarak hafifçe büyümüştür.
  • Hastaların yarısında tirotoksikoz belirtileri görülür (Taşikardi, çarpıntı, sıcağa intolerans gibi)
  • Yüksek ateş görülebilir
  • Ağrı öncesi bir viral üst solunum yolu infeksiyonu geçirmiştir (2-8 hafta önce).

Subakut Tiroidit de Laboratuvar (Tiroid Hormonları)

  • Subakut tiroiditin erken evresinde FT4 ve FT3 ılımlı olarak artar.
  • 2-8 hafta sonra subklinik hipertiroidi (TSH düşük, T3-T4 normal) ya da normo-tiroidi gelişir.
  • Sedimentasyon genellikle >50, bazen >100 mm/saat tir (ESR, eritrosit sedimentation rate).
  • CRP artmıştır
  • Erken evrede tiroglobulin düzeyi yüksektir
  • Hafif anemi ve lökositoz görülebilir.
  • Serum anti tiroid peroksidaz ve anti tiroglobulin antikoru genellikle normaldir

Subakut Tiroidit Görüntüleme

  • Radyoaktif iyot ya da (RAIU) teknesyum uptake (tutulumu) azalmıştır ve heterojendir
  • USG'de tiroid bezi normal-hafif büyümüş ve hipoekojen görülebilir.
  • Doppler USG: Hipertiroidi fazında kan akımı azalmıştır (Gaveste ise kan akımı artmıştır; ayırıcı tanı!)

Subakut Tiroidit Tanısı

  • Klinik: Tiroid bezinde ağrı ve hassasiyet
  • Hipertiroidi semptomları
  • TSH, T3, T4 de yukarıdaki değişimler
  • CRP, sedimentasyon, lökosit artışı
  • Görüntüleme (USG, RAIU)

Subakut Tiroidit Tedavisi

  • Ağrı Tedavisi
    • NSAID
    • Aspirin: 2600 mg/gün
    • Naproksen: 500-1000 mg/gün (Günlük 2 bölünmüş dozda)
    • İbuprofen: 1200-3200 mg/gün (Günlük 3-4 bölünmüş dozda)
    • Prednizon: 40 mg/gün (NSAID, aspirin işe yaramazsa)
  • Hipertiroidinin Tedavisi
    • Semptom yoksa tedavi gerekmez
    • Çarpıntı, anksiyete, tremor vb varsa: Beta bloker (günlük; 40-120 mg propranolol, 25-50 mg atenolol)
    • Thioamidler kullanılmamalıdır (methimazole, carbimazole, propylthiouracil; yani antitiroid ilaçlar). Çünkü hipertiroidinin nedeni artmış sentez değildir.
    • RAI (Radyoaktif İyot Tedavisi): İşe yaramaz. Çünkü iyot uptake azalmıştır.
  • Hipotiroidinin Tedavisi
    • TSH < 10 ise tiroid replasman tedavisi gerekmez (zaten semptomatik de değildir), hipotiroidi zamanla kendiliğinden düzelir.
    • TSH > 10 ise (genellikle semptomatiktir) 50-100 mcg T+ (levotiroksin) verilir.
    • 2 haftada bir TFT (T3, T4, TSH) bakılarak takip edilir

Subakut Tiroidit Prognozu (Hastalığın Seyri)

  • Subakut tiroidit, tiroid foliküllerinde hasara neden olur. Böylece tiroid foliküllerindeki tiroglobulin ve tiroglobuline bağlı T3 ve T4 serbest kalır. Böylece kana karışan T3 ve T4, hipertiroidiye neden olur. Sonunda tiroglobulin ve T3, T4 tükenir. Tiroid bezi (foliküller) hasarlı olduğu için yeni tiroid hormonları da sentezlenemez (T3, T4). Bu sefer de hipotiroidi gelişir.
  • 12-18 ay içinde tiroid fonksiyonları geri gelir (bazı kaynaklarda 2-8 ayda). Hipotiroidi %5 kalıcıdır.

< Tiroiditler

Akut Süpüratif Tiroidit >