Ekstra hepatik (karaciğer dışındaki) safra yolları sağ ve sol hepatik kanalar, ana hepatik kanal, sistik kanal ve ana safra kanalından (koledok, choledochus) oluşur. Sol hepatik kanal (~ 1.7 cm ) sağdan ( ~ 0.9 cm) daha uzundur. Hepatik kanal 1-4 cm uzunluğundadır. Hepatik kanala sistik kanalın katılmasıyla ana safra kanalı (koledok) oluşur.
Anatomi-Ekstra hepatik (karaciğer dışındaki) safra yolları sağ ve sol hepatik kanalar, ana hepatik kanal, sistik kanal ve ana safra kanalından (koledok, choledochus) oluşur.
Sistik Kanal
Uzunluğu oldukça değişkendir ( ~ 2-4 cm). Sistik kanal nadiren olmayabilir, hepatik kanalın üst kısmına açılabilir, uzun ve paralel seyredebilir, arkasından ya da önünden geçebilir ya da duodenumun da altında birleşebilir. Bunlara varyasyon denir, yani normalin farklı şekilleridir. Sistik kanalın içinde Heister’in spiral valvleri denen mukoza kabartıları vardır, ameliyat sırasında kanalın kanülasyonunu zorlaştırırlar.
Sistik kanal anomalileri; Sistik kanal nadiren olmayabilir, hepatik kanalın üst kısmına açılabilir, uzun ve paralel seyredebilir, arkasından ya da önünden geçebilir ya da duodenumun da altında birleşebilir.
Koledok
Ana safra kanalının uzunluğu sistik kanala bağlı olarak 5-15 cm olabilir (~ 7-11 cm). Çapı 5-10 mm dir.
Koledoğun 4 kısmı vardır,
Supraduodenal (duodenumun üstünde)
Retroduodenal (duodenumun arkasında)
Pankreatik (pankreasın arkasında bazen içinde)
İntramural (doudenum duvarının içinde)
Koledok, duodenuma açılmadan önce ana pankreas kanalı (Wirsung) ile birleşir (ortak kanal), duodenum duvarında da 1-2 cm ilerler. Duodenuma açılmadan hemen önceki ortak kanal kısmı daha geniştir (Ampulla Vater). Burada duodenumun en iç kısmı (mukoza) kabarıktır (Papilla Vater, duodenal papilla). Papillanın pilora uzaklığı yaklaşık 10 cm dir, burası duodenumun 2. kısmıdır. İnsanların %70 inde koledok ve pankreas kanalı duodenum dışında birleşir sonra bu ortak kanal duodenum duvarında ilerleyip duodenum içine açılır (Y şeklinde). %20 bu iki kanal birleşir birleşmez duodenuma açılır (V şeklinde). %10 bu iki kanal ayrı ayrı duodenuma açılırlar (U şeklinde). Ampullanın ve koledokla Wirsung kanallarının son kısımlarını saran düz kas yapısına Oddi sfinkteri denir. Bu sfinkter açlıkta kontrakte (kasılı) haldedir ve safranın duodenuma akmadan safra kesesini dolmasını sağlar. Yemek yeyince gevşer ve safra kesesine dolan safranın duodenuma geçişine izin verir.
Pankreas (Wirsung) kanalı ve ana safra kanali anatomisi; %70 koledok ve pankreas kanalı duodenum dışında birleşir (ortak kanal, Y şeklinde). %20 bu iki kanal birleşir birleşmez duodenuma açılır (V şeklinde). %10 bu iki kanal ayrı ayrı duodenuma açılırlar (U şeklinde).
