Hepatosit
Hepatosit, karaciğerin ana parankim hücresi. Karaciğerin yaklaşık %70-85’ini bu hücreler oluşturmaktadır. Protein ve safra üretir. Karbonhidratlardan yağ asiti ve trigliserid sentezler. İlaç, hormon vb detoksifiye eder (yıkar).
Hepatositlerin Görevleri
- Protein sentezi
- Protein depolanması
- Karbonhidratların transformasyonu
- Kolesterol, safra tuzları, fosfolipitlerin sentezi
- Eksojen ve endojen maddelerin detoksifikasyonu, modifikasyonu ve ekskresyonunda
- Safranın üretiminde ve salgılanması
Hepatositin Hücresel Yapısı
Tipik olarak hepatositler 20-30 µm kenar uzunluğuna sahip (karşılaştırmak gerekirse insan saçının kalınlığı 17-180 µm’dir) kübik hücrelerdir. Ortalama bir hepatositin hacmi ise 3.4 x 10−9 cm3’ tür.
Hepatositler insan vücudundaki diğer hücre çeşitlerinin çoğunda çok az miktarda bulunan agranüler (düz) endoplazmik retikuluma sahip hücrelerdir.
Histoloji
Hepatositler sitoplazmalarındaki çok sayıdaki mitokondri nedeniyle eozinofilik bir görünüme sahiptirler. Ayrıca sitoplazmalarındaki agranüler endoplazmik retikulum ve serbest ribozomlar nedeniyle bazofilik, granüler bir görünüm de gösterirler. Sitoplazmalarında yaşla birlikte sayıları giderek artan kahverengi lipofuskin granülleri de gözükmektedir.
Hepatositlerin ortalama ömürleri 5 aydır; rejenerasyon yeteneği de göstermektedirler.
Hepatositler “sinüzoid” denilen vasküler yapılarla organize plakalara bölünmüşlerdir. Bu plakalar memelilerde tek hücre kalınlığındadır. Sinüzoidler düzensiz, fenestralı (boşluklu) şekilde düzenlenmiş bir endotelial hücre dizilimi gösterirler. Bu endotelial hücrelerin bazal membranı yoktur ve lenfi portal trakt lenfatiklerine drene eden Disse aralığı aracılığıyla hepatositlerden ayrılırlar.
Kupffer ve Stellate hücreleri endotel hücreleri arasında yer alan diğer hücrelerdir. Kupffer hücreleri hepatik makrofajlardır. Stellate hücreleri ise vitamin A deposu ve aynı zamanda ekstrasellüler matrix ve kollajen sentezinden sorumlu hücrelerdir.
Yazan: Dr. Hasan Furkan Çaycı
« Return to Dictionary