İnnervasyon

İnnervasyon, organ veya dokunun sinirleri, sinir liflerinin bir organ veya bölgeyle bağlantısı ve bub ölgedeki sinir dağılmı (ağı). Anatomide bir organın innervasyonu denince, organa giren ve organdan çıkan sinirlerden bahsediliyordur. Bir organın anatomisinden bahsederken “organın “innervasyonu” alt başlıklardan biridir. Mesela mide anatomisi başlıklı bir yazıda alt başlıklar şunlar olabilir; midenin bölümleri, komşulukları, arterleri, venleri, lenfatiği ve innervasyonu. Midenin (sinir) innervasyonu demek midenin sinirleri demektir. Sinir sisteminin, fonksiyonları birbirinden farklı birçok bölümü bulunur.

Sinir Sistemi

• Santral (merkezi) sinir sistemi: Beyin ve omurilikten oluşur. Çevresel sinir sisteminden duyusal impulsları alır, buna yanıtı kontrol eder. Vücudumuzun yönetimini ve denetimini sağlar. İki bölümden oluşur.
  • Beyin
  • Omurilik
• Periferik (çevresel) sinir sistemi: Vücudumuzda merkezi sinir sistemini iç organlara, kaslara ve cilde bağlayan sinirleri içerir. Bu sistemin görevi elektrik uyarıları aracılığıyla, vücutta bilgi taşımaktır.
  • Somatik sinir sistemi (Omurilikten çıkan ve omuriliğe giren sinirler): Motor ve duyu sinirlerinden oluşur. İstemli hareketlerin yönetilmesinden sorumlu sistemdir. Somatik sinir sistemine ait olaylar, bilinç dâhilinde meydana gelir. Duyusal (afferent), kas, eklem, tendon gibi bölgelerden uyarıları alırken, motor (efferent) bölüm ise bu uyarıları değerlendirir.
  • Otonom sinir sistemi: Fizyolojik süreçleri düzenleyen sistemdir. Düzenleme, bilinçli kontrol olmaksızın, yani özerk olarak gerçekleşir (istem dışı çalışır).
    • Sempatik sistem: Parasempatik sistemin tam tersi yönünde işleyen Otonom Sinir Sistemi bölümüdür.
      Doku ve organlara gönderdiği sinyallerle genel olarak vücudun aktivitesini ve enerji tüketimini artırıcı yönde hareket eder. Organizmanın korku, öfke, dehşet, heyecan ve şiddetli ağrı gibi stres yaratan durumlarında vücudu alarma geçiren, beynin ‘savaş ya da kaç'(fight or flight) komutunu verdiği an vücudu bu ani değişime hazırlayan sistemdir.
    • Parasempatik sistem: Vücut istirahat halindeyken meydana gelen cinsel uyarılma, tükürük, gözyaşı, idrar, sindirim ve dışkılama, “dinlenme ve sindirme”(rest and digest) etkinlikleri parasempatik sistemin innerve olması sonucunda oluşur. Parasempatik sistemin innerve ettiği yapılar sırasıyla;
      • Sindirim kanalının düz kasları,
      • Boşaltım organları,
      • Üreme organları,
      • Kalpte atriumlar,
      • Gözyaşı ve tükrük bezleri,
      • İntraoküler kaslar,
      • Koroner damarlar ve beyindeki damarlardır.

Yazan: Dr. Selmin Sena Kol