Supozituar
Supozituar, fitil; rektum, vajina veya üretraya uygulanan, oda sıcaklığında katı, vücut sıcaklığında eriyen sıvı yağlar ile hazırlanan koni şeklindeki farmasötik şekillerdir. Supozituarda kullanılan yağlar; kakao yağı, hidrojenize bitkisel yağ veya gliserin-jelatin-su karışımı gibi yağlardır. Supozituvarlar değişik ağırlıklarda ve şekillerde (genellikle konik uçlu silindirik) kalıp kullanılarak şekillendirilir. Katı veya yarı katı preparatlardır. Genellikle rektum, vajina veya üretraya uygulanarak tedavi sağlanır. Uygulandıktan sonra supozituvar yumuşar, erir veya ortamda bulunan sıvılarda çözünür ve etken maddeyi salar.
Supozituar İlaç Çeşitleri
Rektal Supozituarlar (Fitiller)
Rektal supozituarlar yaklaşık 2.5 santim uzunluğunda, yuvarlak, mermi şekilli bir uca sahiptirler. Anal yoldan uygulanır. Rektal supuzituarlar (fitiller) şu hastalıklarda kullanılabilirler.
- Hemoroid
- Anal Fissür
- Kabızlık (konstipasyon)
- Alerjiler
- Anksiyolitik (Kaygı giderici)
- Astım
- Ateş
- Yol tutması
- Mide bulantısı
- Ağrı ve kaşıntı
- Şizofreni veya bipolar bozukluk gibi akıl hastalığı sorunları
Vajinal Supozituarlar (Fitiller)
- Bakteriyel ve fungal (mantar) infeksiyonlar
- Doğum kontrolü
Üretral Supozituarlar (Fitiller)
Nadiren kullanılırlar. Tek ilaç vardır. Ereksiyon probleminde kullanılır, alprostadil içerir. Supozituvar, pirinç tanesi büyüklüğündedir.
Supozituarlar Neden Kullanılır?
- Hap ya da şurup olarak kullanıldığında sindirim sisteminde çok hızlı bir şekilde parçalanan ilaçlar.
- Hasta ilacı yutamayacaksa (çocuk, şuuru kapalı, yutma güçlüğü vb)
- Kusma nedeniyle, hap ya da sıvının vücutta tutulamaması.
- Tadı çok kötü olan ilaçlar
- Lokal etki istenen ilaçlar (örneğin rektum ve vajinada)
Supozituarlar (Fitil) Kullanımı (Nasıl Kullanılır)
Rektal Supozituar (Fitil) Kullanımı
- Kolonu (kalın bağırsak) boşaltmak için önce tuvalete gidin.
- Ellerinizi sabun ve ılık suyla yıkayın.
- Supozituvarın ambalajını açın
- Supozituarın ucunu su bazlı bir yağlayıcı yağlar veya suya batırırsanız uygulama daha kolay olur (kayganlık).
- Ayakta iken bir bacağınızı yukarı kaldırın (örneğin sandalyeye koyabilirsiniz) veya yan yatarken alttaki bacağınızı bacağı düz uzatın, diğerini karnınıza çekin Sims pozisyonu).
- Kalçalarınızı nazikçe açın.
- Supozituarın konik ucunu önce olmak üzere tamamını yaklaşık 2.5 cm içeriye dikkatlice itin.
- Bacaklarınızı kapatın ve erimesine zaman tanıyın (15 dakika oturun veya uzanın)
- Ellerinizi tekrar ılık su ve sabunla yıkayın.
Vajinal Supozituar (Fitil) Kullanımı
- Ellerinizi sabun ve ılık suyla yıkayın.
- Supozituvarı ambalajından çıkarın ve aplikatörün içine koyun (uygulayıcı çubuk).
- Sırt üstü uzanın dizleriniz göğsünüze doğru bükün veya ayakta iken dizlerinizi hafifçe bükün.
- Aplikatörü zorlamadan gittiği kadar nazikçe vajinanıza koyun.
- Aplikatörün ucundaki pistona bastırın ve aplikatörü çıkarın.
- İlacın emilmesine izin vermek için birkaç dakika yatın.
- Ellerinizi sabun ve ılık su ile tekrar yıkayın.
- Çamaşırınızın kirlenmemesi için ped kullanmanız gerekebilir.
Üretral Supozituar (Fitil) Kullanımı
- Mesanenizi boşaltmak için tuvalete gidin.
- Aplikatörün ambalajını açın.
- Üretrayı açmak için penisinizi ucundan çekin (üreterin düzleşmesi için) ve aplikatörü uçtaki deliğe sokun.
- Aplikatörün üstündeki düğmeyi yavaşça itin. Orada 5 saniye tutun.
- Aplikatörü, ilacı tamamen bırakması için hafifçe sağa sola sallayın.
- Aplikatörü dışarı çekin.
- Penisinizi çekmeye devam ederken, ilacın emilmesine yardımcı olmak için hahifçe ellerinizin arasında masaj uygulayın.
Yazan: Dr. Ömer Erkan Karip